Đảng Sâm

Thường được dùng thay thế Nhân sâm, Đảng sâm được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc bổ với công năng bổ khí, tuyên phế, kiện tỳ.

Tên gọi của Đảng Sâm

Tên gọi: Đảng sâm, Đẳng sâm, Minh Đảng sâm, Thượng đảng sâm. Liên đảng sâm, Lộ đảng sâm, Xuyển đảng xâm, Đại đảng sâm, Phòng đảng sâm, người Thổ miền núi gọi là cỏ Rẫy cày , Mắm cáy vv . . . ta thường dùng tên Phòng đảng sâm

Tên khoa học: Codonopsis sp Họ: Campanulaceae.

Mô tả cây Đảng Sâm

Đẳng sâm thuộc dòng cây thân thảo, sống lâu năm. Rễ dài và hình trụ với đường kính từ 1 đến 1,7 cm. Đầu rễ to có các nốt sần. Vỏ ngoài có màu trắng đục hoặc nâu xám với các nếp nhăn dọc và ngang. Thân cây xoắn, dài và khác nhau, có lông thô màu trắng thưa thớt ở phần dưới. 

Lá mọc đối, mọc xen kẽ, cuống lá dài 0,5 đến 4 cm, thưa thớt: lá hình trứng dài 1 đến 7 cm, rộng 0,8 đến 5,5 cm, chóp nhọn. Đáy lá hình trái tim. Hoa đơn độc, có cuống mỏng, màu xanh lục, có 5 thùy, thùy thuôn dài, chóp cụt, nhẵn hoặc hơi có lông, tràng hoa hình chuông rộng, đường kính 2 đến 2,5 cm, màu xanh vàng và tím nhạt. Các đốm màu xám, đỉnh 5 thùy, thùy hình tam giác đến hình tam giác rộng, dựng đứng, nhị, mở rộng bên dưới giữa các sợi tơ, nhiều noãn, kiểu ngắn, nhụy , rộng, hình phễu. Quả nang hình nón, 3 múi, có đài hoa dai dẳng. Hạt nhỏ và màu nâu và sáng bóng. 

Ra hoa từ tháng 8 đến tháng 9. Thời gian quả là từ tháng 9 đến tháng 10.

Phân bố và thu hoạch cây Đảng Sâm

Ở Việt Nam đảng sâm thường mọc trên các vùng núi cao ở các tỉnh như: Sơn La, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hòa Bình…

Ở Trung Quốc:

• Tây đảng sâm: Loài này sản xuất chính ở tỉnh Cam Túc (huyện Dân, Lâm Đàn, Đan khúc), tỉnh Thiển Tây (Hán Trung, An Khang, Thương Lạc), tỉnh Sơn Tây (khu Phổ Bắc, Phổ Trung) tỉnh Tứ Xuyên (Nam Bình).
• Đông đảng sâm: Loài này chủ yếu sản xuất ở tỉnh Cát Lâm (khu tự trị dân tộc Triều Tiên, Diên Biên, chuyên khu Thông Hóa), tỉnh Hắc Long Giang (Khánh an, Thượng chi, Ngũ thường Tấn huyện), tỉnh Liêu Ninh (Phong thành, Khoan điện).
• Lộ đảng sâm: Sản xuất chính ở Sơn Tây huyện khu Phổ đông, Khốn xá quan, Lê Thành), tỉnh Hà Nam (chuyên khu Tân Hương).
• Điều đảng sâm: Nơi sản xuất chính là tỉnh Tứ Xuyên (Đạt huyện, Vạn huyện, Thành khẩu), tỉnh Hồ Bắc (An Toàn, Lợi Xuyên), tỉnh Thiểm Tây (Tín dương).
• Bạch đảng sâm: Nơi sản xuất chính là tỉnh Quý Châu (khu Hoa Tiết, An Thuận), tỉnh Vân Nam (Chiêu thông, Mỹ giang, Đại lý), tỉnh Tứ Xuyên, (phía Tây Nam).

Thu hoạch khi cây trồng được từ 2-3 năm. Thu hoạch vào tháng 9-10, trước hoặc sau tiết Bạch Lộ khoảng nửa tháng. Đào lấy rễ, lưu ý đào sâu do rễ rất dài. Đào xong đem rửa sạch, phân loại rễ to, rễ nhỏ. Đem hong đến khi bẻ rễ không gãy, sau đó đem phơi khô. Làm như vậy, đến khi rễ khô vẫn mềm, dẻo, không sợ trầy da rễ.

Bào chế, bảo quản vị thuốc Đảng Sâm

Bào chế

• Theo tư liệu Trung Quốc: Hái được thì phơi âm can, làm se cho vỏ và thịt dính vào nhau. Bó từng bó nhỏ, cất kín, để nơi khô ráo. Khi dùng sao với đất hoặc gạo. 
• Theo kinh nghiệm Việt Nam: Rửa sạch bụi bẩn, ủ một đêm (đồ được càng tốt, thấy bốc hơi lên là được) chờ mềm, thái mỏng 1 – 2ly, tẩm nước gừng để khỏi nề và bớt hàn) sao qua (thường dùng). 

Bảo quản: Đậy kín, tránh ẩm, cần để nơi thoáng gió khô ráo để phòng sầu mốc vì Đảng sâm rất dễ bị mọt. Có thể sấy hơi điểm sinh. 

Mô tả dược liệu Đảng Sâm

Rễ hình trụ, có khi phân nhánh, đường kính 0,5-2cm, bên ngoài màu vàng hoặc nâu nhạt, trên có những rạch dọc ngang. Thứ to có đường kính trên 1cm, khô, nhuận, thịt trắng ngà, vị ngọt dịu, không sâu mọt là tốt. Thái ra có mắt ngỗng.

Đặc điểm riêng từng loại:

• Tây đảng sâm: Khô, nhiều chất đường, đầu và đuôi đều tròn, màu vàng hay màu xám, thịt màu xám vàng, có vân tròn dạng phóng xạ, đường kính 13mm trở lên không bị mọt, không bị móc, không lẫn rễ con.
• Đông đảng sâm: Khô, chất đường tương đối ít, đầu và đuôi tròn ít nếp nhăn, vỏ màu vàng xám hay màu nâu xám, thịt màu trắng vàng, thoáng có vân tròn dạng phóng xạ, đường 10mm trở lên không có dầu tiết, không bị sâu mọt, không bị biến chất.
• Lộ đảng sâm: Khô, nhiều đường mềm rễ dài, vỏ màu vàng hay màu vàng xám, thịt màu vàng nâu hay màu vàng, đường kính trên 10mm không có dầu tiết, không bị sâu mọt, không bị biến chất.
• Điều đảng sâm: Khô, có chất đường, hình trụ tròn, vỏ khô màu vàng, thịt màu trắng hay màu vàng trắng, đường kính 12mm trở lên, không có dầu tiết ra, không mọt và bị biến chất.
• Bạch đảng sâm: Khô, tương đối cứng, ít đường, hình dạng rễ không thống nhất, vỏ màu vàng xám hay màu trắng vàng, thô mập, đường kính 10mm trở lên, không bị sâu mọt.

Thành phần hóa học và tác dụng dược lý Đảng Sâm

Thành phần hóa học

Rễ cây Đảng sâm chứa saponin, các alcaloid, sucrose, glucose, inulin, tinh bột, chất nhầy và nhựa cây.

Thành phần dầu dễ bay hơi bao gồm baicalein glucoside, các alcaloid dấu vết, polysacarit, inulin và saponin.

Tác dụng dược lý

1. Tác dụng lên hệ thần kinh trung ương: 

1.1. Ảnh hưởng đến học tập và trí nhớ của động vật: Tác động của chiết xuất ethanol 20% của Codonopsis sibiricum đối với việc học và trí nhớ được quan sát bằng cách sử dụng nền tảng nhảy chuột và hoạt động tỷ lệ cố định đáp ứng có điều kiện của chuột. Để cải thiện tình trạng suy giảm củng cố bộ nhớ ở chuột gây ra bởi natri nitrit và khiếm khuyết tái phát bộ nhớ ở chuột gây ra bởi 40% ethanol và chống lại một phần sự ức chế của scopolamine trên hoạt động tỷ lệ cố định ở chuột. Phần n-butanol được phân tách bằng Codonopsis có thể tái tạo hiệu ứng trên. Codonopsis n-butanol không có ái lực với các thụ thể cholinergic M, nhưng nó có thể làm tăng đáng kể mật độ của các thụ thể cholinergic trung tâm M. Nhưng nó không thể chống lại sự giảm hàm lượng Ach trong vỏ não và đồi hải mã của chuột gây ra bởi scopolamine. Bản thân nó, nó không thể làm tăng hàm lượng Ach trong vỏ não và đồi hải mã. Những kết quả này cho thấy Codonopsis có thể cải thiện việc học và trí nhớ, và con đường cholinergic có thể là một khía cạnh quan trọng trong tác dụng của nó. Codonopsis decoction, sử dụng phương pháp mê cung nước Y, cũng có thể cải thiện và cải thiện quá trình học tập và trí nhớ của chuột, và có thể cải thiện tác dụng của anisodamine đối với các rối loạn thu nhận bộ nhớ.

1.2. Ảnh hưởng đến hoạt động tự phát: Máy ghi hoạt động MK-ANIEX được sử dụng để ghi lại số lượng hoạt động tự phát của hai con chuột trong 4 phút. Nhóm giải mã Codonopsis: chuột của mỗi nhóm (n = 22) được dùng bằng đường uống với 0,15, 0,6g / 10g và nước máy, và số lượng các hoạt động tự phát sau 2 giờ được đo. Kết quả Codonopsis có thể ức chế hoạt động tự phát của chuột.

1.3. Chiết xuất từ ​​Codonopsis có tác dụng an thần đối với chuột khi phối hợp với chlorpromazine liều thấp, nhưng đối kháng với tác dụng ức chế trung tâm của chlorpromazine liều cao. Chiết xuất nước Codonopsis có thể kéo dài thời gian ngủ của chuột với pentobarbital natri liều thấp (30mg / kg), trong khi chiết xuất rượu không có tác dụng. Tuy nhiên, cả chiết xuất nước và chiết xuất rượu của Codonopsis đều có thể rút ngắn thời gian ngủ của những con chuột được cho dùng liều lớn pentobarbital. Ngoài ra, chiết xuất Codonopsis pilosula có tác dụng đối kháng nhất định với azatoxin và pentylenetetrazol, giúp kéo dài sự xuất hiện của co giật và tử vong ở chuột. Tuy nhiên, không có tác dụng đối kháng rõ ràng với Shi Ning. Nó đã được báo cáo rằng tác dụng ức chế của Codonopsis trên hệ thống thần kinh trung ương chủ yếu là polysacarit có trong Codonopsis.

1.4. Tác dụng của Codonopsis pilosula đối với điện não đồ ở thỏ: Trên thỏ có ý thức với điện cực chôn, quan sát tác dụng của chiết xuất Codonopsis pilosula đối với điện não đồ và vỏ não. Kết quả Các chiết xuất của Codonopsis pilosula không có tác dụng đối với điện não đồ của thỏ có ý thức. Quản lý nội sọ, các trang web, và saponin tan trong nước có hiệu quả. Khi tiêm tĩnh mạch, chỉ có vị trí III gây ra sóng chậm biên độ cao trong điện não đồ của thỏ tỉnh táo. Các saponin có trong phần III này hòa tan trong chất béo. Tác dụng của Codonopsis sibiricum chiết xuất Ⅱ và Ⅲ và saponin tan trong nước trên vùng dưới đồi và đồi hải mã dường như lớn hơn so với vỏ não. Trang web III và ginsenosides có thể kéo dài đáng kể thời gian ngủ của cyclohexidine ở chuột.

2. Tác dụng đối với hệ tim mạch: 

2.1. Tác dụng đối với Hemorheology: Lấy thỏ khỏe mạnh và cho Codonopsis sibiricus (thuốc sắc nước và tiêm 1: 1) đến 1ml / kg, và sử dụng cùng một lượng nước muối bình thường để kiểm soát, và đo lượng máu sau 30 phút. Các chỉ số khác nhau. Kết quả: Nhóm Dangshen ức chế đáng kể huyết khối trong ống nghiệm trước và sau khi dùng (P <0,005-0,001). Không có thay đổi đáng kể trước và sau khi dùng ESR, nhưng trước và sau khi dùng hematocrit là 38,01 ± 3,98 và 34,21 ± 4,87 (p <0,005). Có sự khác biệt đáng kể giữa điện di hồng cầu và độ nhớt cụ thể của nhóm Dangshen trước và sau khi dùng (p <0,001).

2.2. Tác dụng chống thiếu oxy: Tiêm Codonopsis được điều chế bằng phương pháp chiết xuất bằng nước và kết tủa bằng cồn (tương đương 1 g trên 1 ml thuốc thô), có tác dụng chống thiếu oxy đáng kể đối với tiêm trong màng bụng 0,2 ml / 10 g thuốc giảm oxy máu kháng oxy trong nhóm thuốc của chuột so sánh ml / 10g, p <0,001. Nó cũng có tác dụng đối kháng đáng kể đối với việc tiêu thụ oxy isoprenaline, so với nhóm kiểm soát mặn p <0,05. Đối với ngộ độc xyanua hoặc natri nitrit, cả hai đều kéo dài đáng kể thời gian sống của chuột p <0,001. Đối với thời gian tồn tại động mạch cảnh chung ở cả hai bên của chuột bị thắt, nhóm Codonopsis cũng kéo dài đáng kể thời gian sống p <0,001.

2.3. Ảnh hưởng đến thiếu máu cơ tim cấp tính thực nghiệm ở thỏ và chuột: Thuốc dự phòng và thuốc điều trị được sử dụng để quan sát sự thay đổi của sóng T và dịch chuyển đoạn ST và nhịp tim trong ECG chì II. Kết quả cho thấy tiêm Codonopsis 100% có tác dụng bảo vệ nhất định đối với thiếu máu cơ tim cấp do tuyến yên gây ra.

2.4. Ảnh hưởng đến rối loạn vi tuần hoàn động vật: Hai mươi con thỏ khỏe mạnh đã được thực hiện, và rối loạn vi tuần hoàn kết quả là do nước ối, và sau đó sự phục hồi của vi tuần hoàn được quan sát bằng Codonopsis và nước muối (10 con thỏ trong mỗi nhóm). Kết quả Sau 15 phút sử dụng Codonopsis, vi tuần hoàn đã trở lại bình thường và đường kính ống đã mở rộng so với trạng thái sinh lý. Sau 30 phút, tất cả các vi tuần hoàn đã trở lại bình thường. Số lượng lỗ mở của vi tuần hoàn tăng đáng kể so với trạng thái sinh lý. Mở rộng. Trong điều kiện sinh lý, vi tuần hoàn của nhóm nhiễm mặn không khác biệt đáng kể so với nhóm Codonopsis. Sau khi rối loạn vi tuần hoàn do nước ối, nước muối bình thường được sử dụng, và không có hồi phục sau 15 phút.

3. Tác động đến hệ tiêu hóa: 

3.1. Tác dụng chống loét của Codonopsis: 

3.1.1. Tác dụng đối với loét do stress ở chuột: Codonopsis pilosula polysaccharide được dùng bằng đường uống cho chuột ở mức 50mg / kg hoặc 250mg / kg, có tác dụng ức chế rất rõ ràng đối với loét dạ dày dạng căng thẳng (p <0,001) . Thuốc sắc Dangshen 20g / kg cũng có tác dụng ức chế rất đáng kể đối với loét chuột do căng thẳng ngâm nước trong bó cam quýt. Sử dụng mô hình loét căng thẳng ngâm nước hạn chế chuột, điện cực dạ dày cấy ghép và máy đo biến dạng bán dẫn trong dạ dày, người ta thấy rằng khi bị căng thẳng, nhịp điện cơ bản của chuột bị xáo trộn, chuyển động dạ dày được tăng cường, làm trống dạ dày được tăng cường đáng kể. Codonopsis sibiricum decoction và rượu 40 g / kg có tác dụng bảo vệ chống loét dạ dày kích thích, đồng thời có thể ức chế những thay đổi trong điện dạ dày và chuyển động dạ dày.

3.1.2. Tác dụng bảo vệ trên mô hình loét của chuột thắt ống môn vị: Codonopsis polysacarit đường uống 500, 250mg / kg ở chuột có tác dụng bảo vệ nhất định đối với loét dạ dày thực nghiệm của thắt ống môn vị. Codonopsis decoction (20g / kg) và Codonopsis n-butanol chiết xuất trung tính (5,0g / kg) có tác dụng phòng ngừa và bảo vệ đáng kể đối với loét dạ dày thắt ống môn vị ở chuột (p <0,01).

3.1.3. Tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày của chuột bị tổn thương bởi ethanol tuyệt đối: Thuốc sắc Dangshen rõ ràng có thể làm giảm thiệt hại của niêm mạc dạ dày bằng ethanol khan. So với đối chứng, tỷ lệ thương tật là 40% (kiểm soát 100%), chỉ số thương tật, Kiểm soát là 147,8 ± 59,38, trong khi nhóm Codonopsis là 8,95 ± 15,59 (p <0,01) và tỷ lệ ức chế là 93,94%.

3.1.4 Tác dụng đối với loét dạ dày do indomethacin và aspirin gây ra ở chuột: Codonopsis pilosula polysaccharide 500mg / kg và chiết xuất trung tính Codonopsis n-butanol có tác dụng ức chế đáng kể (p <0,01). Việc giảm indomethacin và aspirin gây ra trong hàm lượng PGE2 và aminohexose trong niêm mạc tuyến và dạ dày của chuột có tác dụng đối kháng đáng kể, nó có tác dụng ức chế đáng kể đối với việc tiết axit dạ dày ở chuột, và có thể chống lại aspirin. Nồng độ H + trong dịch dạ dày giảm và nồng độ Na + tăng lên, làm tăng đáng kể tỷ lệ [H +] / [Na +]. Trong ống nghiệm, 1 × 10 (-2) g / ml chiết xuất trung tính Codonopsis n-butanol có ảnh hưởng đến phổi lợn. Hệ thống chuyển hóa axit arachidonic (AA) trong vi hạt đã kích hoạt.

3.2. Cơ chế của Codonopsis pilosula và các thành phần hoạt động của nó chống lại tổn thương niêm mạc dạ dày: Chiết xuất từ ​​Codonopsis sibiricum-có thể làm tăng đáng kể hàm lượng niêm mạc dạ dày ở chuột bình thường, và quản lý tá tràng rõ ràng có thể làm tăng hàm lượng của niêm mạc dạ dày Sau 3 giờ uống, tổn thương niêm mạc dạ dày và sự khác biệt tiềm năng niêm mạc dạ dày gây ra bởi ethanol tuyệt đối ở chuột đã giảm đáng kể, chỉ số loét giảm và tỷ lệ chênh lệch tiềm năng niêm mạc dạ dày giảm sau khi bị thương. Mối quan hệ hiệu quả liều rõ ràng ở mức 10-40g / kg trọng lượng cơ thể. Ngoài ra, uống 10 hoặc 20 g thuốc thô / kg trọng lượng cơ thể có thể làm giảm độ thanh thải màu đỏ trung tính của niêm mạc dạ dày ở chuột thắt ống môn vị, có thể liên quan đến tác dụng ức chế của thuốc đối với việc tiết dịch dạ dày rõ rệt; Nó có một sự ức chế nhẹ đối với hoạt động tự phát của tá tràng bị cô lập ở thỏ, và rõ ràng có thể đối kháng với sự cứng nhắc của ruột bị cô lập ở thỏ do acetylcholine gây ra.

4. Tác động đến chức năng miễn dịch: Codonopsis pilosula và polysacarit của nó có thể làm tăng số lượng đại thực bào, tăng thể tích tế bào, tăng số lượng giả hành và tăng cường thực bào, DNA, RNA, đường, enzyme ACP, enzyme ATP, Cả hoạt động của axit esterase và hổ phách dehydrogenase đều được tăng cường đáng kể. Khi được đo bằng kính hiển vi, hàm lượng các thành phần hóa học khác nhau trong đại thực bào tăng đáng kể sau khi dùng thuốc, khác biệt đáng kể so với nhóm đối chứng. Codonopsis rõ ràng có thể thúc đẩy sinh tổng hợp DNA và protein tế bào lympho hoạt hóa ConA, và nồng độ tối ưu để thúc đẩy tổng hợp DNA là 100 μg / ml. Đỉnh cao của sự tổng hợp DNA là vào 48 giờ, điều này cũng giúp tăng cường đáng kể việc sản xuất interleukin-2 (IL-2).

5. Tác dụng khác: Codonopsis có thể làm tăng hồng cầu và huyết sắc tố. Tiêm dưới da 0,2% chiết xuất nước Codonopsis ở chuột có thể cải thiện đáng kể khả năng chống lại nhiệt độ cao của chuột. Khi nồng độ của Codonopsis pilosula là 4mg / ml, nó có thể thúc đẩy quá trình nguyên phân trong tế bào lympho người được nuôi cấy trong ống nghiệm, và một liều tương đối lớn có thể ức chế nguyên phân. Codonopsis cũng làm tăng nồng độ corticosterone huyết tương ở chuột. Phân tích khí máu cho thấy Codonopsis không chỉ có thể làm giảm mức tiêu thụ oxy của cơ thể mà còn làm tăng tác dụng cung cấp oxy, có thể liên quan đến trung tâm kích thích của thuốc. Một loại Codonopsis khác có tác dụng kích thích và điều hòa trên hệ thống vỏ thượng thận tuyến yên. Đây có thể là một cơ chế bảo vệ chống lại thiệt hại bức xạ.

Đảng sâm trong y học cổ truyền

Khí vị: Vị ngọt, tính bình

Quy kinh: Túc Thái âm Tỳ, Thủ Thái âm Phế

Công năng: Bổ trung ích khí, sinh tân chỉ khát

Chủ trị:  trung khí bất túc, phế khí hư nhược, khí tân lưỡng hư, huyết hư hoặc khí huyết lưỡng hư.

• Sách Bản kinh phùng nguyên: ” Thượng Đảng sâm tuy không có tác dụng cam ôn tuấn bổ nhưng có tác dụng cam bình thanh bổ, không như Sa sâm tính hàn chuyên tả phế khí”.
• Sách Bản thảo tùng tân: ” bổ trung ích khí, hòa tỳ vị, trừ phiền khát. Trung khí hư ít thì dùng để điều bổ”.
• Sách Đắc bồi bản thảo: ” Thượng Đảng sâm cùng với Hoàng kỳ làm mạnh phần vệ, phối hợp với Thạch liên cầm lî, cùng dùng với Đương qui hoạt huyết, giúp Táo nhân bổ tâm, dùng bổ phế thì chế mật chưng chín, dùng bổ tỳ sợ khí trệ thì thêm ít Tang bì hoặc gia Quảng bì”.
• Sách Bản thảo cương mục thập di ( tập 3): ” trị phế hư, thuốc có tác dụng ích phế khí”.
• Sách Bản thảo chính nghĩa: ” Đảng sâm bổ tỳ dưỡng vị, nhuận phế sinh tân, kiện vận trung khí, so với Nhân sâm không thua mấy. Thuốc kiện tỳ mà không gây táo, dưỡng vị âm mà không gây thấp, nhuận phế mà không gây mát lạnh, dưỡng huyết mà không gây nê trệ.”.

Kiêng kỵ: phản Lê Lô

Chú ý: Có thực hàn, khí trệ, phẫn nộ, hỏa vượng: không dùng\

Liều lượng: 6 – 30g dùng trong các bài thuốc sắc hoặc hoàn tán. Lượng cao hơn gây chứng Tâm phiền

Ứng dụng Đảng Sâm trên lâm sàng

Trong điều trị bằng Đông y: Đảng sâm thường được dùng thay Nhân sâm trong những bài thuốc bổ khí ( nhưng lượng phải gấp 2 – 3 lần), nhất là chứng tỳ vị hư yếu, tiêu hóa kém thường kết hợp với Bạch truật, Bạch linh, Hoài sơn, Liên nhục.

Bài thuốc như bài Sâm Linh Bạch truật tán, Hương sa lục quân, Bổ trung ích khí chữa bệnh suy dinh dưỡng trẻ em tiêu chảy kéo dài do rối loạn hấp thu tiêu hóa.

1.Trị chứng thiếu máu do dinh dưỡng kém, do thiếu chất sắt: thường kết hợp với Thục địa, Đương quy, Kê huyết đằng, Bạch thược, như bài:

• Bổ huyết thang: Đảng sâm 16g, Kê huyết đằng 40g, Đương quy 20g, Bạch thược 12g, Thục địa 24g, sắc uống.

2.Đảng sâm dùng trong các bài thuốc bổ phế khí âm trị chứng ho lâu ngày: (thường gặp trong các bệnh viêm phế quản mạn tính, lao phổi) thường phối hợp với A giao, Ngũ vị tử, Tử uyển như các bài:

• Thanh táo cứu phế thang: Tang diệp 12g, Thạch cao 12g(sắc trước), Đảng sâm 12g, Cam thảo 4g, Hồ ma nhân 6g, A giao 8g ( hòa với nước sắc thuốc uống), Mạch môn 12g, Hạnh nhân 6g, Tỳ bà diệp ( mật chích), sắc uống có tác dụng nhuận phế hóa đờm.
• Sinh mạch tán ( Nội ngoại thương biện luận): Đảng sâm 12g, Mạch môn 12g, Ngũ vị tử 8g, sắc uống, có tác dụng bổ khí tư âm liễm hãn.

3. Đảng sâm dùng trong các bài thuốc điều trị đau lưng, tê bì chân tay:

Độc hoạt tang ký sinh: Độc hoạt 8 – 12g; Phòng phong 8 – 12g; Bạch thược 12 – 16g; Đỗ trọng 12 – 16g; Phục linh 12 – 16g; Tang ký sinh 12 – 24g; Tế tân 4 – 8g; Xuyên khung 6 – 12g; Ngưu tất 12 – 16g; Chích thảo 4g; Tần giao 8 – 12g; Đương quy 12 – 16g; Địa hoàng 16 – 24g; Đảng sâm 12 – 16g; Quế tâm 4g.