Thành phần
Khương hoạt 08g
Phòng phong 08g
Kinh giới 20g
Cam thảo 08g
Bạch chỉ 08g
Bạc hà diệp 04g
Tế tân 04g
Xuyên khung 20g
Cách dùng: Tán bột mịn, sau khi ăn xong thì uống, mỗi lần uống 04g, uống như nước chè.
Công năng: Sơ phong, tán tà
Chủ trị: Ngoại cảm phong tà, đau đầu hoặc đau nửa đầu, hoặc đau đỉnh đầu từng cơn, ố hàn phát nhiệt, mắt huyễn mũi nghẹt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù hoạt.
Phân tích:
- Xuyên khung chuyên trị đau đầu kinh Thiếu dương ( hai bên đầu, gáy đau). Khương hoạt chuyên trị đau đầu kinh Thái dương ( đau ở gáu và trước trán). Bạch chỉ chuyên trị đau đầu kinh Dương minh ( đau vùng trước lông mày và trán) đều là chủ dược.
- Tế tân, Bạc hà, Kinh giới, Phòng phong sơ tán phong tà ở trên trợ giúp các thuốc trên phát huy tác dụng.
- Cam thảo hòa trung ích khí điều hòa các vị thuốc.
- Trà diệp tính đắng hàn điều hòa bớt tính ôn táo các vị thuốc.
Ứng dụng lâm sàng:
- Bài thuốc có nhiều vị tân ôn, sơ phong tán hàn có chỉ định tốt với bệnh ngoại cảm đau đầu. Thiên về phong hàn thường gia thêm các vị Gừng tươi, Tô diệp để tăng thêm tác dụng khu phong hàn trị đau đầu. Có thể sử dụng chữa chứng viêm mũi mạn tính gây đau đầu, trị chứng đau nửa đầu có kết quả nhất định.
- Trường hợp đau đầu lâu ngày khí huyết hư hoặc do can thận bất túc không nên dùng.
Gia giảm:
Nếu phong hàn có chiều hướng vượt trội thì khử bỏ Bạc hà, gia Thêm Tụ diệp, Sinh khương.
Nếu đau đầu phong nhiệt thì bỏ Tế tân, Khương hoạt gia Thêm Cúc hoa, Cương tàm, Câu đằng.
Nếu đau đầu lâu không khỏi thì gia Thêm Đào nhân, Hồng hoa, Toàn yết.
Nếu viêm mũi mạn tính, viêm xoang mũi dẫn tới đau đầu thì gia Thêm Tân di, Thương nhĩ tử.